Wydarzenie odwołane
The Restoration Will
Mayumi Suzuki
19.03 – 30.04.2020
wernisaż: czwartek – 19 marca 2020, godz. 19:00
oprowadzania kuratorskie: piątek – 20 marca 2020, godz. 18:00
kurator: Michał Sita
organizator: Miejsce przy Miejscu / OPT
partner: Pix.house
galeria Miejsce przy Miejscu
pl. Strzelecki 14, Wrocław
11 marca 2011 roku w Japonię uderzyło tsunami zrównując z ziemią Onagawę. Pochłonęło 827 istnień, w tym rodziców Mayumi Suzuki. Studio fotograficzne, prowadzone w ich rodzinnym domu od 1930 roku, najpierw przez jej dziadka, później przez ojca – przestało istnieć.
The Restoration Will jest reakcją na tę tragedię. W mozaikowej narracji łączy zachowane skrawki archiwum rodzinnego, portfolio fotograficzne ojca, materialne fragmenty zniszczonych zdjęć pozostałe w ruinach ich domu z fotografiami współczesnymi – tworząc wybitnie osobistą opowieść o próbie uporządkowania prywatnej historii. Artystka przygląda się tym kilku nielicznym wizualnym śladom wydobytym z gruzów, opracowuje przypadkowo oszczędzone przez wodę fotografie jako jedyne materialne podstawy, na których może opierać się od tego momentu pamięć. Rzeczowo je analizuje. Bada wątki katastrofy przeplecione z materialnymi znakami zniszczeń.
Pamięć w takiej sytuacji wydaje się uzależniona od chaotycznych fragmentów rzeczywistości, jakie ocalały. Jest niepewna i tym bardziej szczegółowo należy przyjrzeć się właściwościom materiału, na jakim się opiera. Zniszczona emulsja zdjęć rodzinnych układa się w kształt map nieistniejących półwyspów. Losowo zachowane scenki z albumu nabierają ogromnej wagi jako jedyne obrazy świadczące o minionych zdarzeniach. Kilka zniszczonych przez wodę portretów stoczniowców, wykonanych przez jej ojca, staje się dokumentem relacji z mieszkańcami Onagawy.
Badania śladów kataklizmu są tym bardziej uderzające ze względu na metodyczność i konsekwencję, z jaką Mayumi Suzuki je prowadzi. Podkreśla detale. Jeśli decyduje się na ingerencję, jest to przemyślane działanie, logicznie rozwijające wizualne wątki obserwowane w ruinach. Taka eksploracja prowadzona najprostszymi drogami, oparta na tym, co pozostało, zachowuje w zniszczonej Onagawie przypadkowe obrazy. Być może to jedyny możliwy zapis błąkających się na tych terenach bliskich:
Pewnego dnia spróbowałam fotografować krajobraz używając zalanego obiektywu taty. Obraz okazał się ciemny i nieostry, jak widok oczami zmarłego. Robiąc zdjęcie, poczułam, że mogę połączyć ten świat z tamtym. Czułam, że mogę prowadzić rozmowę z rodzicami, mimo że w rzeczywistości to niemożliwe. Zdjęcia z rodzinnego albumu, jakie znalazłam, były wypłukane, obraz zanikał. Portrety wykonane przez tatę wyblakły, kolory zgasły. Te szramy były podobne do zniszczeń widocznych w całym mieście, podobne do moich wspomnień, które pomału tracę (Mayumi Suzuki, krótka informacja do The Restoration Will).
The Restoration Will to praca służąca porządkowaniu pamięci, więc jej pierwotna forma ręcznie złożonej książki okazuje się najbardziej oczywistym medium. Przenosi nieład teczki, w której przechowuje się pamiątki po bliskich, do świata fotograficznej publikacji – tym bardziej podkreślając wagę detali, fragmentów zdarzeń, pojedynczych obrazów. Nic poza nimi nie zostało, nic poza tymi obrazami nie buduje już znaczenia. Ich kontekst należy więc zbadać do najdrobniejszych szczegółów. Właśnie tę analizę zniszczeń i woli rekonstrukcji – staramy się zaprezentować w formie przestrzennej ekspozycji.
***
Gazetowe wydawnictwo Onagawa jest aneksem do tej wystawy. Niewielka publikacja powstała w listopadzie 2018 roku, przygotowana przez Honzę Zamojskiego – to kolejny krok w tym samym, trwającym nadal procesie oswajania pamięci. Zrealizowana z nieco większego dystansu, dotycząca większego terenu, Onagawa stara się znaleźć odpowiedzi na kluczowe pytania: dlaczego ludzie powracają do miejsca cyklicznie niszczonego przez tsunami? Jak odbudowują się rodziny? Jak i z jakich elementów składa się pamięć o miejscu naznaczonym przerywaną historią, miejscu co kilkadziesiąt lat podnoszonym z ruin? Onagawa roboczo podsumowuje jedynie fragment zakrojonej na ogromną skalę pracy opartej o archiwa prywatne mieszkańców miasta. Podobnie jak w przypadku The Restoration Will, odkrywa kolejne warstwy, rekonstruuje tożsamości, metodycznie zestawia osobiste fragmenty postrzępionej pamięci mieszkańców. Zdaje relację z wykopalisk prowadzonych na kolejnych poziomach gruzów po Onagawie i pamięci tych, którzy odpowiadają dziś za nowy rozdział historii miasta.
Michał Sita
Mayumi Suzuki
urodziła się w 1977 roku w Onagawa w Japonii. Wychowała się w rodzinie od trzech pokoleń prowadzącej w tym mieście studio fotograficzne. 11 marca 2011 roku tsunami zniszczyło siedemdziesiąt procent Onagawa, dziesiąta część mieszkańców zginęła. Jej rodzice byli wśród ofiar. To zdarzenie zmieniło jej życie. Postanowiła użyć fotografii jako narzędzia służącego opowiadaniu historii zaginionych. W jej projektach zdjęcia są dowodem istnienia i tożsamości. Książka The Restoration Will analizująca osobiste archiwa fotograficzne ocalałe z tsunami, znalazła się w finałach prestiżowych konkursów Aperture/Paris Photo, Dummy Book Award Rencontres Arles, PHotoEspaña, Burn Magazine Emerging Photographer Fund, Kassel Dummy Award i Cortona on the Move dummy award. Została również nagrodzona grand prix festiwali Kaunas Photo i Photolux w Lucca.
Partnerem wystawy jest Pix.house
Produkcję prac Mayumi Suzuki wsparło Miasto Poznań
