Teorie spiskowe są efektem albo potrzeby tłumaczenia sobie zjawisk zachodzących w świecie przez umysły proste i osobowości prymitywne, czyli mówiąc inaczej są efektem bezradności na skomplikowanie świata i nieskończoną ilość informacji i wrażeń, które ze świata napływają… albo efektem choroby zwanej w psychiatrii histerią, która obrazy świata łączy w umyśle w hiperbole i szuka dla nich swoistej, wewnętrznej logiki.
Dziś, w Polsce, płaszczem teorii spiskowej osłania swoje raczej brutalne lub jak kto woli jasnobrunatne cele PiS (vide ich projekt konstytucji likwidującej monteskiuszowski, demokratyczny trójpodział władzy). Oczywiście mniej szkodliwe od podobnych projektów zmian ustrojowych, są – mimo wszystko – głupstwa i idiotyzmy tworzone przez pisarzy podobnych do Dana Browna. Choć, oczywiście, jako historyka kultury oburza mnie bezczelność podobnej spiskowej hucpy historycznej i niewiedza podbudowana pozorem poznania dawnych prawideł na podstawie pospiesznego reaserchu jakiś szczegółów z danej epoki. Wolę więc bajki czy legendy od początku budowane na z góry określonych wobec czytelników czy widzów zasadach światów umownych (jak np. pisarstwo Tolkiena), niż oszustwo strojące się w szaty znawstwa. A jeśli ktoś sobie jeszcze do tego przypomni jak posługiwała się bronią teorii spiskowych carska ochrana, to już wszyscy wiemy, że radość scenarzystów (głównie finansowa) ze świetnie opakowanej, gdyż bardzo z pozoru wiarygodnej spiskowej historii, nie powinna być podzielana przez wszystkich.